امروزه به دلیل افزایش جمعیت و استفاده حداکثری از خاک برای تامین مواد خوراکی، درصد مواد مغذی و آلی خاک نسبت به سابق کاهش یافته است. بستر‌های کشت گزینه مناسبی برای جبران این کمبود‌ها هستند. یکی از بهترین بستر‌های کشت، خاک پیت ماس است. در این مقاله به توضیح در مورد خاک پیتماس، مزایا و معایب و همین‌طور نحوه‌ی استفاده از آن می‌پردازیم.
پیت ماس چیست؟
پیت ماس نوعی ذغال سنگ نارس است که در مناطق دارای خزه اسفاگنوم تشکیل می‌شود. این خزه‌ها در شرایط محیطی خاص مانند رطوبت و اختلاف دمای بالا و کمبود اکسیژن رشد کرده و روی هم انباشته می‌شوند. و پس از مدتی به ترکیبات خاک پیت ماس که انبوه خزه خشک شده و سایر مواد آلی تجزیه شده است؛ تبدیل می‌شوند.
مزایای پیت ماس
• مهم‌ترین ویژگی پیت ماس استریل بودن آن است. یعنی خاک پیت ماس عاری از هرگونه باکتری، قارچ و علف‌های هرز است. به همین دلیل پیت ماس از گیاه در مقابل بسیاری از بیماری‌ها محافظت می‌کند؛ و کاملا برای نهال‌های حساس به محیط، کشت هیدروپونیک و کشت‌های گلدانی مناسب است.
• پیت ماس خاصیت اسیدی دارد؛ و ph آن در محدوده‌ی 5/3 تا 6 است. به همین دلیل این کود بی‌نظیر برای طیف گسترده‌ای از گیاهان اسید دوست، مناسب است.
• از دیگر مزایای پیت ماس می‌توان به جذب بالای آب اشاره کرد؛ پیت ماس 20 برابر وزن خشک خود آب جذب می‌کند، و به طور پیوسته و در صورت نیاز در اختیار گیاه قرار می‌دهد. این ویژگی باعث افزایش رطوبت رسانی به گیاه و رشد بذر‌ها می‌شود.
• پیت ماس کاملا متخلخل است و باعث ایجاد جریان هوا در ریشه‌ی گیاهان می‌شود، در نتیجه از پوسیدگی ریشه جلوگیری می‌کند و انتقال آب و مواد مغذی را بهبود می‌بخشد. اغلب اضافه کردن پیت ماس به خاک‌های سخت مانند رس، ضروری و در بهبود رشد گیاه کارساز است.
• پیت ماس سرشار از مواد آلی مورد نیاز گیاه است. این کود شگفت‌انگیز با افزایش درصد ماده آلی، ساختار خاک را بهبود بخشیده و از فرسایش آن جلوگیری می‌کند.
• از سایر ویژگی‌های پیت ماس می‌توان به سبک بودن، ماندگاری بالا، بافت یکنواخت و عدم فساد در محیط‌های مرطوب اشاره کرد. همین‌طور پیت ماس به راحتی با خاک‌های دیگر ترکیب می‌شود.
بیشتر بخوانید: مزایای کود ورمی کمپوست + (معایب، کاربرد)
معایب پیت ماس
• بسیاری پیت ماس را یک منبع تجدید ناپذیر می‌دانند؛ زیرا شکل گیری آن به هزاران سال زمان نیاز دارد. به همین دلیل استفاده از آن اغلب مورد انتقاد دوستداران طبیعت است. و توصیه می‌شود از جایگزین خاک پیت ماس که شامل کوکوپیت، پرلیت، ورمی‌کولیت و کمپوست است؛ استفاده شود
• پیت ماس در یک باتلاق مرطوب و فاقد مواد مغذی تشکیل می‌شود. به همین دلیل این کود از لحاظ مواد مغذی فقیر است؛ و استفاده از آن به تنهایی برای گیاه توصیه نمی‌شود.
• از دیگر معایب پیت ماس می‌توان به قیمت گران آن اشاره کرد؛ که ناشی از زمان‌بر بودن فرایند تولید و برداشت آن است.
• همان‌طور که قبلا گفتیم ph پیت ماس در محدوده‌ی اسیدی است؛ همین موضوع استفاده از این کود را برای گیاهانی که در خاک قلیایی رشد می‌کنند؛ نامناسب می‌کند. در صورت استفاده از پیت ماس برای گیاهان قلیایی باید از تعدیل‌کننده‌های ph استفاده شود
• استفاده نادرست و غیر‌اصولی از پیت ماس، موجب پوسیدگی ریشه و از بین رفتن گیاه می‌شود.
بیشتر بخوانید: کوکوپیت چیست و چه مزایایی دارد؟
کاربرد خاک پیت ماس
تا به اینجا از پیت ماس، مزایا و معایب آن گفتم. در ادامه این سوال مطرح می‌شود؛ کاربرد این کود چیست؟ و خاک پیت ماس برای چه گیاهانی مناسب است؟از پیت ماس در موارد زیر استفاده می‌شود:
• در بستر‌های ماسه‌ای برای جذب آب بیشتر
• در خاک‌های رسی برای بهبود زهکشی
• مراحل اولیه کاشت بذر و دانه
• کاشت نهال و جابه‌جا کردن درختان
• کاشت انواع سبزی و صیفی‌جات مانند گوجه، خیار، پیاز و قارچ
• کاشت انواع گیاهان آپارتمانی خصوصا کاکتوس‌ها، ساکولنت، بنفشه آفریقایی، بن‌سای و کاج مطبق
• چمن کاری
• تولید انواع نشا
• گیاهان حساس به شوری
• کشت هیدروپونیک
• پاکسازی آلودگی‌های نفتی سطح آب دریا
برای خرید پیتماس از سبزآیش باکیفیت مناسب و قیمت تضمین شده وارد صفحه زیر شوید:
بیشتر بخوانید: 13 گیاه آپارتمانی سایه دوست
انواع خاک پیت ماس
پیت ماس ها از نظر مواد آلی به سه دسته تقسیم می‌شوند
• پیت ماس سفید
• پیت ماس قهوه‌ای
• پیت ماس سیاه
پیت ماس سفید به رنگ قهوه‌ای روشن است و بروز بیماری در گیاهان را به صورت چشمگیری کاهش می‌دهد. اما از لحاظ میزان مواد آلی پیت ماس سیاه غنی‌تر از بقیه است؛ و بین مصرف‌کنندگان محبوبیت بیشتری دارد.
بیشتر بخوانید: 10 گل آپارتمانی مقاوم به کم آبی
نحوه استفاده از پیت ماس
نحوه استفاده از پیت ماس کاملا به ویژگی‌های گیاه شما بستگی دارد. به طور کلی ترکیب پیتماس با پرلیت، کمپوست و یا کوکوپیت به نسبت مساوی قابل قبول است؛ اما گاهی متناسب با نیاز گیاهتان می‌توانید این ترکیب را تنظیم کنید؛ برای مثال اگر گیاه شما به مواد معدنی برای رشد نیاز دارد از کوکوپیت بیشتر در ترکیب استفاده کنید.
دقت کنید پیت ماس اسیدی است؛ و برای گیاهان اسید دوست کاملا مناسب می‌باشد. اگر گیاه شما برای رشد نیاز به محیط قلیایی دارد؛ از تعدیل کننده‌های ph استفاده کنید.
برای درست کردن ترکیب ابتدا پیتماس را مرطوب کنید؛ در ادامه به ظرفی بریزید سپس سایر اجزا (کوکوپیت و پرلیت) را اضافه کنید؛ و کاملا بهم بزنید تا به یک بافت خوب و یکنواخت در سراسر مخلوط دست پیدا کنید.
توجه داشته باشید مخلوط خاک به طور یکنواخت مرطوب باشد؛ اما اشباع نشده باشد. همین‌طور از فشرده کردن مخلوط بپرهیزید زیرا موجب کاهش زهکشی و هوادهی خاک می‌شود.
بیشتر بخوانید: بهترین ترکیب خاک گلدان
در آخر باید بگویم به طور کلی نیاز‌های هر گیاه متناسب با ویژگی‌های آن گیاه و محیطی که در آن قرار دارد متفاوت است؛ پس توصیه می‌شود ترکیبات مختلف را امتحان کنید و با مشاهده میزان رشد و سلامتی گیاه به یک ترکیب ایده‌آل و مناسب گیاه خودتان برسید.
کامنت بگذارید